به گزارش دنیای اقتصاد : بررسی‌ها با کارشناسان در زمینه نهاده‌های دامی نشان می دهد که تنها مسیر در صرفه جویی اقتصادی واردات نهاده ها است. خوراک های جایگزین و کشت داخل کشور هیچ کدام توجیه پذیری اقتصادی ندارد. شاید نخستین تاثیر افزایش بها ارز بالا رفتن قیمت گوشت، مرغ و تخم مرغ است.
وابسته بودن ۸۰ درصدی خوراک صنایع دام وطیور به واردات باعث شده که زمانی که شوک ارزی به مملکت وارد شود این صنایع تحت تاثیر قرار بگیرند. با آنکه دولت در ۴۰ سال اخیر ارز یارانه‌ای به این محصولات داده است اما بازار سیاه جزو لاینفک نهاده‌های دامی است و سال جاری نیز به دلیل ضعف دولت در تامین و وابستگی ارز این بازار رونق خاصی پیدا کرده است. در این گزارش کوشش شده به این سوژه پرداخته شود که چرا سویا ، ذرت و سایر نهاده ها در کشور تولید نمی‌شود. آیا تنها از این مواد برای تغذیه دام‌های صنعتی می‌توان استفاده کرد؟
دبیر انحمن ملی طیور ایران درخصوص امکان تنظیم جیره جدید غذا دام و طیور در ایران با به کارگیری ظرفیت های درونی کشور گفت: چنین امری مستلزم بررسی و تحلیل های چند ساله است هرچند من معتقدم در صورت تحقق این مورد هم امکان تامین تمامی نیاز کشور وجود ندارد.
سیدفرزاد طلاکش ادامه داد: مساله این است که مرغ‌‌های صنعتی از نژاد اصلاح شده هستند و باید ساختار غذا آنها بر اساس نیازهای صنعتی تعیین شود. مرغ گوشتی در بازه ۴۲ روزه به ۵/ ۲ کیلو می‌رسد که در روند کشتار و آماده سازی نزدیک به ۲۷ درصد از وزن آن کاهش پیدا میکند. در ضمن مرغ تخم گذار از ۶ ماهگی الی ۱۸ ماهگی باید ۲۳ کیلو تخم مرغ به تولیدکننده تحویل دهد. فرمول خوراک پرندگان باید بر اساس این بازه زمانی و محصول موردنظر تعیین و تنظیم شود.
به گفته وی فرمول تعریف شده‌ای در همه جهان وجود دارد که تولیدکننده بتواند بیشترین بازدهی را از طیور داشته باشد: «کنجاله سویا ۴۴ درصد پروتئین دارد و اگر قرار است ماده‌ای جایگزین آن شود باید به همین میزان پروتئین به مرغ برساند. از طرفی میزان جذب پروتئین کنسانتره کنونی بالای ۹۵ درصد است و اگر خوراک پرندگان گوشتی کارشناسی شده تعیین نشود میزان جذب پروتئین کاهش می‌یابد. به همین انگیزه باید فرمولی حاضر کرد که میزان تولید مورد نظر مرغ دار حاصل شود.»
این فعال در زمینه مرغ و تخم مرغ ادامه داد: کلزا که در ایران کاشته می‌شود حائز پروتئین کمتر و میزان جذب پایین‌تر نسبت به سویای وارداتی است و همین امر باعث شده از اقبال احسان در بین تولیدکنندگان برخوردار نباشد. از طرفی راستی این است که توان تامین همه احتیاج تولیدکنندگان را نداریم.
جدول نهاده های دامی
او با اشاره به اینکه سررسید کاشت ذرت در فصل تابستان است، گفت: ذرت فرآورده آب‌بری است. با نگاهی به محدودیت آبی کشور که با آن درگیر است و میزان سطح پایین کشت ذرت در ایران، بعید به نظر می‌رسد بتوان در طرح تعویض کامیاب بود. چراکه علاوه بر میزان، باید مقدار موردنیاز پروتئین مرغ ها را هم تامین کند که با توجه به میزان پایین تر پروتئین ذرت و کلزا مجبور به بهره گیری مقدار بیشتری از این محصولات جایگزین خواهیم بود. برای مثال اگر برای اینکه میزان پروتئین یک کیلو سویا تامین شود باید بین دو تا سه کیلو از فرآورده جایگزین را به کنسانتره اضافه کنیم. نه اینکه نتوان از محصولات داخلی برای غذا طیور بهره‌گیری کرد بلکه باید با بررسی های بیشتری این طرح اجرا شود چراکه رفتار مرغ در روبرو غذا جایگزین بسیار مهم است.
آقای طلاکش درباره جلسه تولیدکنندگان با دست اندرکاران دولتی نهاده‌ها گفت: آقای زرین سرپرست حمایت دام کشور قول داد که نهاده موردنیاز تولیدکنندگان در مهرماه تامین شود که قیمت تخم مرغ به تعادل و ثبات برسد. دولت به جای طلبی که از هندوستان داشته نهاده خریده و بخشی از نیاز مملکت هم از پیش پیش‌بینی شده بود. با این شرایط امیدواریم سایر گواه کمبود نهاده نباشیم.
یک مهندس کشاورز به می‌گوید انگیزه اصلی عدم کاشت مواد اولیه نهاده‌های دامی واردات ارزان و قیمت زیر سویا و ذرت در ایران است. امیرحسین شایگان می‌گوید: عمده ذرت و سویای وارداتی به ایران از کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقای جنوبی وارد می‌شود و به دلیل قیمت زیر واردات صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به فرآوری دارد.
به گفته شایگان برای اینکه کاشت محصولاتی مانند کلزا، سویا و ذرت افزایش پیدا کند باید از کشاورزان حمایت شود: «قیمت خرید کلزا و سویا آن قدر زیر است که برای زراعت صرفه اقتصادی ندارد که به کاشت ادامه دهد. این در حالی است که محصولی همانند کلزا در شرایط آب و هوایی گوناگون رشد میکند و می‌توان سطح وسیعی از زمین‌های کشاورز را به آن اختصاص داد. معمولا کلزا را بین دو کشت می‌کارند که زمین بیکار نماند. اگر بتوان شرایطی فراهم کرد که کاشت این فرآورده برای کشاورزان به صرفه باشد می‌توان تقسیم قابل توجهی از بیچارگی مرغ داران را در داخل کشور تولید کرد.
به گفته او مشکل اصلی صرفه اقتصادی واردات نسبت به تولید است، اما در صورتی که کاشت این محصولات در کشور را افزایش داده و نیازمندی مرغ دار تامین شود می توان از خرج ارزی واردات نهاده ها کم کرد و به بخش های دیگر اضافه کرد. با این تفاوت که هم یک فرصت درآمدی برای کشاورزان فراهم شده و هم ارز کمی از مملکت خارج می شود.
۵۰ درصد جو دامی مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود. تا تاریخ پایان شهریور 199 حدود ۱۴۵ هزار تن جو دامی ثبت سفارش شده که نسبت به سال های پیش ۸۸ درصد کاهش داشته است. این در حالی است که برای ۱۰۴ هزار تن دلار ۴۲۰۰ تومانی داده شده است که نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۷۱ درصد کمتر ارز در دست وارد کنندگان قرار گرفته است. قیمت مصوب جو دامی ۱۴۵۰ تومان است و در بازار آزاد به نرخ ۳۱۰۰ تومان به فروش می رسد که به معنی شکاف ۳۳ میلیون تومانی در هر کامیون ۲۰ تنی است. در حالی که تمام نهاده های دامی از جمله کنجاله سویا با ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی به بازار ایران وارد می‌شود و این فرآورده باید بیشینه ۲۴۵۰ تومان بها داشته باشد، در بازار آزاد به قیمت‌هایی نظیر ۱۳ هزار تومان تا ۱۷ هزار تومان به فروش می‌رسد.
حداکثر بها هر تن کنجاله سویا در بورس شیکاگو ۳۷۰ دلار است که با در نرخ امروز دلار روز در بازار آزاد (مهر ماه 1399) که نزدیک ۲۷ هزار تومان است بها هر کیلوگرم از این محصول حدود ۹۹۰۰ تومان می‌شود. البته مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام در ماه های قبل در جلسه خبری اعلام کرد به خاطر دشواری ها تامین ارز در ماه های گذشته، فقط نیمی از احتیاج تولیدکنندگان دام و طیور تامین شده است. او در ضمن از خرید ۶۵۰ هزار تن و واردات و ۵۰۰ هزار تن کنجاله سویا برای فصول پاییز و زمستان خبر داده است و پیش‌بینی کرده است بازار از یک ماه دیگر به تعادل می‌رسد.
منبع خبر: دنیای اقتصاد
مقالات مرتبط:
دامکالا یک فروشگاه اینترنتی فروش گوسفند زنده به روش آنلاین است. شما در خرید گوسفند زنده از دامکالا هیچ هزینه دیگری بابت حمل گوسفند و ذبح گوسفند پرداخت نمی کنید.
لینک های مفید
