هر چه مدت زمان شیر دهی گوسفند مادر بیشتر باشد، وضعیت بدنی اوضعیف تر و لاغرتر می شود و به مراتب بازدهی لازم برای تولید مثل بعدی را نیز ندارد. از این رو زود شیرگیری گوسفند اهمیت زیادی در کاهش فاصله میان دو زایش داد و به نوعی باعث می شود آبستنی بعدی گوسفند مادر زودتر و با موفقیت بیشتری همراه باشد. در این متن به بررسی برخی مسائل پیرامون زود شیرگیری گوسفند زنده و مزایای آن می پردازیم.
زود شیرگیری گوسفند به چه دلیل انجام میشود و چه فوایدی دارد؟
شیر دادن گوسفند مادر به بره گوسفند به عنوان یک مانع برای تولید مثل این حیوان مطرح است. در حقیقت در بدن گوسفند شیرده سطح ترشح هورمون پرولاکتین بالاست و این هورمون بر دستگاه تولید مثل حیوان تاثیر منفی می گذارد. از طرف دیگر همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد شیردهی موجب لاغر شدن و پایین آمدن نمره وضعیت بدنی حیوان برای تولید مثل می شود (نمره بدنی کمتر از 2.5 بازدهی بدن گوسفند برای تولید مثل را به مراتب کمتر می کند). از این رو زود شیرگیری گوسفند باعث می شود آبستنی بعدی حیوان زودتر و همراه با موفقیت بیشتری باشد.
از شیرگیری گوسفند بایستی در چه زمانی انجام شود؟
بنا به توصیه سازمان تحقیقات علوم دامی از شیرگیری بزغاله بایستی در سن یک تا دو ماهگی اتفاق بیفتد در حالی که در بیشتر مناطق کشور، بره های گوسفند را در کمتر از سه ماهگی از شیر مادر جدا نمی کنند. این موضوع نه تنها در مورد یک یا دو دام پرور بلکه در مورد اغلب قریب به اتفاق آنها وجود دارد و می تواند مانعی در برابر بازدهی صنعت دامپروری کشور آنگونه که باید، باشد.
از شیرگیری گوسفند بایستی در چه زمانی انجام شود؟
1- مهم ترین مزیت زود شیرگیری گوسفند آمادگی حیوان برای آبستنی بعدی در زمان کوتاه تری است. این موضوع می تواند امکان انجام طرح های تولید مثلی همچون طرح سه زایش در مدت دو سال را فراهم کند.
2- بدن یک بره گوسفند یک تا دو ماهه می تواند غذا را بهتر از شیر تبدیل به وزن زنده کند. پس چه لزومی دارد خوراک به گوسفند مادر داده شود و بدن مادر شیر مورد نیاز برای تغذیه فرزند را تولید کند در حالی که مصرف مستقیم خوراک توسط بره گوسفند می تواند هم برای رشد و افزایش وزن بدن او و هم برای حفظ وضعیت بدنی گوسفند مادر مفید است (این موضوع از دیدگاهی دیگر موجب کمتر مصرف شدن خوراک و فروش بیشتر شیر گوسفند مادر در نژادهای شیرده نیز می شود).
3- در نژادهای شیری، زود شیرگیری بره گوسفند از گوسفند مادر علاوه بر منفعت اقتصادی بیشتر که از فروش شیر گوسفند با قیمت بالا حاصل میشود، اثرات منفی شیردهی بر بدن حیوان مادر نیز کاهش می یابد؛ چرا که مکیدن پستان حیوان توسط بره گوسفند برای وضعیت بدنی گوسفند نسبت به دوشیدن شیر بیشتر است.
4- زود شیرگیری بزغاله از حیوان مادر همچنین باعث می شود تعداد بزغاله های شیرخواری که به همراه گوسفندان مادر برای چرا به مراتع برده می شدند کمتر شود و از این رو از آسیب بیشتر به مراتع جلوگیری شود. از طرف دیگر این موضوع می تواند گنجایش بیشتر مراتع برای چرای دام مولد را افزایش و از این رو موجب افزایش درآمد و منفعت اقتصادی بیشتر شود.
5- اجرای طرح زود شیرگیری گوسفند همچنین می تواند گوسفندانی را که لازم است از میان گله حذف شوند، با وضعیت بدنی بهتر و چاق تری خارج کند. گوسفند چاق تر در بازار به قیمت بیشتری خریداری می شود در حالی که شیر دهی به مدت طولانی باعث لاغری و به تحلیل رفتن بدن حیوان و ارزش کمتر مادی آن نیز می شود.
زود شیرگیری گوسفند چه مزایایی دارد؟
از شیرگیری بره از شیر گوسفند مادر به این معنی است که تغذیه بزغاله از شیر به علوفه و کنسانتره تغییر کند. جدا کردن بزغاله از شیر مادر پروسه ای است که برای گوسفند مادر و هم بزغاله می تواند تنش آفرین و استرس زا باشد.
به گفته متخصصان دامپروری برای کاهش این استرس که در مورد بره بیشتر از حیوان مادر است می توان از سیستم تغذیه خزشی استفاده کرد. در این سیستم محل تغذیه دام های بزرگتر از بزغاله ها جدا می کنند. اگر بره گوسفند و گوسفند مادر همیشه کنار هم هستند بایستی در سیستم خزشی تدابیری اندیشه شود که حیوان مادر به غذای بره دسترسی نداشته باشد. برای این منظور می توان محل خوراک بزغاله را توسط حایل یا نرده هایی از دسترس مادر خارج کرد.
از شیرگیری بزغاله چگونه انجام می شود؟
جهت پیاده کردن سیستم خزشی نیازی به تجهیزات خاص و هزینه کرد زیاد نیست بلکه دامپروران می توانند توسط چند تخته یا نرده بخش کوچکی از آغل را متناسب با جثه بره ها نرده کشی کنند تا تنها بزغاله ها بتوانند به این مکان وارد شوند.
همچنین به جای تدارک مکان خاص برای تغذیه بره ها می توان از آخورهای مخصوص برای این منظور استفاده کرد که تنها سر بره بتواند به آن وارد شود و گوسفندان و سایر دام های بزرگتر توانایی تغذیه از آن را نداشته باشند.
با وجود تمام این نکات در مورد از شیرگیری بره از مادر، در کشور ما کمتر دامپروری را می توانید بیابید که برای جدا کردن بره از شیر، آغل یا آخور اختصاصی برای تغذیه بره ها در نظر بگیرد. آنها مادر و فرزند را از هم جدا و به صورت جداگانه به تغذیه آنها می پردازند. هر چند انجام دادن این کار از انجام ندادن آن بهتر است اما از آنجایی که در این شیوه مدت زمان محدودیی برای تغذیه بره در نظر گرفته می شود، امکان تغذیه آزاد در هر زمان دلخواه برای این حیوان وجود ندارد.
مقالات مرتبط:
دامکالا یک فروشگاه اینترنتی فروش گوسفند زنده به روش آنلاین است. شما در خرید گوسفند زنده از دامکالا هیچ هزینه دیگری بابت حمل گوسفند و ذبح گوسفند پرداخت نمی کنید.
لینک های مفید
