یکی از بیماری های شایع در بین گوسفندان و بیشتر نشخوارکنندگان زوج سم بیماری تب برفکی می باشد. این بیماری جزء یکی از بیماری ها واگیردار و خطرناک در بین احشام می باشد و سالیانه هزینه های زیادی برای مبارزه و درمان این بیماری صرف می شود در این مقاله به معرفی بیماری تب برفکی، دلایل ایجاد این بیماری و روش های درمان آن می پردازیم. این ویروس حیوانات زوج سم از جمله گاو، گوسفند، بز، آهو، کل، بز کوهی و گراز را در بر می گیرد. در بین دامداران این بیماری به بیماری طبق هم معروف می باشد.
تب برفکی
این بیماری که در بین نشخوارکنندگان اهلی بیشتر اتفاق می افتد به دلیل وجود آفتوویروس از خانواده پیکورناویریده است. ویروس این بیماری دارای هفت سروتیپ به نام های A,O,C,SAT1,SAT2,SAT3,Asia1 است. این بیماری به شدت واگیردار بوده ویکی از مقاوم ترین ویروس های شناخته شده در طبیعت می باشد که این عوامل مبارزه با آن را مشکل کرده است و همین امر سبب ایجاد خسارت بالاتر برای احشام می شود در صورت تشخیص زود هنگام می توان از میزان مرگ و میر دام و خسارت بیشتر جلوگیری کرد. این ویروس از طریق هوا انتشار پیدا می کند و اینکه شیر آلوده هم می تواند عاملی برای انتشار این ویروس باشد.
بسیاری از علائم بیماری تب برفکی زمانی نمود پیدا می کنند که بیماری در مرحله حاد پیش رفته باشد مهمترین علائم عبارتند از :
– به علت تکثیر این ویروس در زبان، ایجاد زخم و تاول در زبان گوسفند زنده
– ایجاد شکاف و زخم در سم گوسفند
– بی اشتهایی و سستی در دام
– بزاق کشدار دهان
– ساییدن دندان ها
– افزایش بزاق دهان
– تب زیاد و بی حالی دام ها
– لگد زدن و کوبیدن سم ها به زمین
– کاهش وزن فاحش در دام های مبتلا
– سقط جدید
علائم بیماری تب برفکی
مهمترین روش قبل از درمان پیشگیری است که هم مرگ و میر احشام کمتر می شود و هم از لحاظ اقتصادی ضرری متحمل کشور و دامدار نشده است از مهمترین روش های درمانی انجام واکسیناسیون آبکی یا روغنی می باشد که به فاصله هر 4 ماه یکبار باید انجام پذیرد ولی در صورتی که دام ها به هر طریقی به این بیماری دچار شدند بهترین روش های درمانی عبارتند از :
– شست و شوی محل زخم و تاول ها با محلول کربنات سدیم 5 درصد 2 بار در طول شبانه روز
– استفاده از آنتی بیوتیک تتراسایکلین 10 درصد به مدت 5 روز
– تجویز پن استرپ (پنی سیلین+ استرپتومایسین) برای ازبین بردن عفونت های پوستی و باکتری ایجاد شده بر اثر این بیماری
– تجویز فلوکستین، داروی ضد التهاب ضد استروئیدی برای درمان و کنترل زخم ها و جلوگیری از بیماری های عفونی ثانویه
– استفاده از چاله آهک در جلوی در محل نگهداری احشام
واکسیناسیون تب برفکی
گفته شده که ویروس این بیماری از طریق هوا انتشار پیدا می کند علاوه بر این راه، راه های دیگر انتقال عبارتند از:
– تنفس دام های سالم در محیط های آلوده به ویروس تب برفکی
– انتقال این بیماری از طریق بزاق دهانی، ادرار، ترشحات تاول
– وجود کارگران، پرندگان و کنه ها در محیط های نگهداری حیوانات هم امکان دارد در ایجاد این بیماری تاثیرگذار باشند
– جریان باد و پخش و گسترش ویروس در هوا
– استفاده از سرنگ آلوده در تلقیح مصنوعی
– استفاده از شیرهای آلوده به ویروس و مصرف آن توسط حیوانات
– انتقال علوفه از دامداری های آلوده به دامداری های سالم
بسیاری از کشورها سالیانه هزینه های هنگفتی را صرف پیشگیری از این بیماری می کنند متاسفانه این بیماری به دلیل شدت مسری بودن در صورت امکان و دیر متوجه شدن خسارات جبران ناپذیری را به وجود می آورد از مهمترین روش های مبارزه با این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
– به محض دیدن علائم در هر یک از دام ها سریعا باید به دامپزشک مراجعه کرد.
– به کار بردن رعایت اصولی قرنطینه و جدا نگه داشتن دام های آلوده از دام های سالم
– خرید دام از محل های مطمئن و دارای شناسنامه بهداشتی
– جلوگیری از ورود وسایل نقلیه در محدوده پرورش دام ها
– استفاده از لباس کار و رعایت نکات بهداشتی برای کارگران در این محیط
– ضدعفونی کردن جراحت های جزئی دام ها
– ضدعفونی کردن دام ها با استفاده از شعله
– دفن کردن دام های آلوده در عمق های زیاد و استفاده از آهک بر روی لاشه این حیوانات
متاسفانه ویروس بیماری تب برفکی مقاومت بسیار زیادی دارد به گونه ای که در دماهای بسیار پایین و سرد به راحتی زنده می ماند و در دمای بالا در صورتی که بیش از 50 درجه باشد به طور تصاعدی غیر فعال می شوند از نظر pH این بیماری در pH کمتر از 6 و بالاتر از 9 نیز غیر فعالی می شود متاسفانه این ویروس در برابر ترکیبات چهارتایی آمونیوم، یدوفورها،هیپوکلریت و فنل مقاوم است. ولی در برای اسید سیتریک 2 درصد، کربنات سدیم 4 درصد، هیدروکسید سدیم 2 درصد به راحتی غیر فعال می شوند.
مقالات مرتبط:
دامکالا یک فروشگاه اینترنتی فروش گوسفند زنده به روش آنلاین است. شما در خرید گوسفند زنده از دامکالا هیچ هزینه دیگری بابت حمل گوسفند و ذبح گوسفند پرداخت نمی کنید.
لینک های مفید
