نفخ کردن یک حالت طبیعی است که در همه ی موجودات زنده وجود دارد. برای مثال در گوسفندان و دام ها نفخ دو نوع است که یک نوع نفخ گازی و نوع دیگر نفخ کفی می باشد. نفخ یعنی باد کردن و انبساط ناحیه ی شکم که در اثر انباشته شدن مقدار زیادی گاز(همراه با کف یا بدون کف) در شکمبه ی گوسفند زنده ایجاد می شود. نفخ یکی از بیماری های گوارشی در دام ها است که یکی از علت های اصلی مرگ ناگهانی دام ها همین نفخ می باشد بنابراین دامداران حتما باید توجه زیادی به این موضوع داشته باشند و در صورت مشاهده ی علائم نفخ سریع شروع به جلوگیری و درمان آن نمایند.
مهم ترین و اصلی ترین علت نفخ مصرف گیاهان تازه و مرتع مانند یونجه و شبدر است. در این گیاهان تازه (شبدر و یونجه) به دلیل وجود پروتئین های محلول در شکمبه گوسفند کفی ایجاد می شود که این کفی در شکمبه باعث انباشتگی گاز می شود که این انباشتگی از خروج گاز جلوگیری می کند. این گیاهان باعث چاقی حیوان نیز می شوند. علاوه بر مصرف این گیاهان عوامل دیگری نیز وجود دارند که باعث نفخ می شوند که این عوامل عبارتند از : وجود رطوبت در غذا و نم بودن آن ، مصرف بیش از اندازه ی کنسانتره ، سرعت بالای غذا خوردن ، مصرف برخی گونه ها همانند کلم و نخود ، جیره ی غذایی گوسفند به طور ناگهانی تغییر کند و … .
علت نفخ گوسفندان
گوسفندانی که دچار نفخ می شوند به قفسه ی سینه و دیافراگمشان فشار می آید و به سختی نفس می کشند. همچنین ورم را در اثر ایجاد نفخ می توان از نواحی جانبی گوسفند متوجه شد. نفخ گوسفند علائم هایی دارد که در صورت مشاهده ی این علائم حتما آن را نزد دامپزشک برده و یا خودتان از نفخ بیشتر جلوگیری کنید زیرا این بیماری از نظر اقتصادی دارای اهمیت زیادی است. از جمله ی علائم نفخ میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
1- همانطور که گفته شد تنگی نفس مشخص و واضح
2- بزاق دهان به بیرون ترشح می شود
3- صداهایی که در شکم ایجاد می شود
4- در صورت داشتن نفخ زبان خود را خارج از دهانش می گذارد
5- صداهای شکم 6- تمایل نداشتن به خوردن غذا و دوری از غذا
7- لگد زدن به زیر شکم و…
وقتی گوسفندان خود را به چراگاه ها و مناطقی که دارای گیاهان لگومینه هستند می برید آن ها را کنترل کنید تا از گیاهان لگومینه و تازه استفاده نکنند که دچار نفخ نشوند ، و آن ها را زمانی که آب و هوا مناسب نیست بیرون نبرید. همچنین اگر قصد دارید جیره ی غذایی ان ها را تغییر دهید این کار را به طور ناگهانی انجام ندهید و بهتر است این کار به آرامی صورت گیرد تا دچار دل درد و نفخ نشوند. با وجود اینکه این کار ها را انجام داده اید و باز هم احساس می کنید گوسفندتان دچار نفخ خفیف شده بهتر است از روش هایی که اکنون گفته می شود استفاده کنید.در صورت مشاهده ی علائم نفخ بهتر است قبل از اینکه موضوع جدی شود و تا زمانی که نفخ خفیف است آن را مهار کنید و اجازه ندهید به حدی برسد که نفخ جان آن را بگیرد بنابراین برای اینکه بتوانید آن را بدون مراجعه به دامپزشک بهتر کنید چند راه حل وجود دارد که در این موضوع به کمک شما می رسد که این راه حل ها عبارتند از :
1- به وسیله ی یک لوله اگر می توانید گاز را از بدن دام خارج نمائید.
2- در یک لیتر آب به مقدار 150 گرم جوش شیرین اضافه کنید و به حیوان بدهید
3- روغن های غیر سمی با دارو های مفید در درمان نفخ را با یکدیگر مخلوط کرده و به پهلوی گوسفند بمالید زیرا پهلوی خود را لیس زده و با این روش مواد مخلوط خورده می شوند.
4- از دارو هایی که در درمان نفخ موثرند مانند داروی پولوگزالون ، 146 و.. به آن بدهیم.
وجود نفخ در گوسفند
روش درمان نفخ به دو صورت است :
دامی که دچار نفخ شده را وادار کنید به حالت فرار کردن حرکت کند زیرا این نوع حرکت کردن به خروج گاز ها از شکمبه و درمان نفخ کمک بسیاری می کند. یا اینکه با استفاده از یک لوله ی پلاستیکی نرم گاز ها را از شکمبه ان خارج کنید.
در روش الف یعنی نفخ خفیف ممکن است دلیل نفخ گیر کردن قطعه های مواد غده ای مثل هویج ، سیب زمینی و … باشد که در این صورت با وارد کردن فشار بر قسمتی از شکمبه که باد کرده است باعث آروغ زدن گوسفند می شویم که سبب می شود گاز ها خارج شوند. همینطور در این نوع نفخ از روش های درمان نفخ خفیف که در بالا گفته شد استفاده نمائید.
روش های درمان نفخ شدید : برای درمان نفخ دام زنده از عصاره زیره ی سیاه و مایع خوراکی لاکساتیو استفاده می نمایند. مایع خوراکی لاکساتیو یک داروی ضد نفخ است که برای درمان گزینه ای مناسب می باشد. عصاره ی زیره ی سیاه نیز داروی ضد نفخی است که باعث خروج گاز ها از شکمبه می شود اما این عصاره مناسب برای نفخ نوع کفی نیست.
مقالات مرتبط:
دامکالا یک فروشگاه اینترنتی فروش گوسفند زنده به روش آنلاین است. شما در خرید گوسفند زنده از دامکالا هیچ هزینه دیگری بابت حمل گوسفند و ذبح گوسفند پرداخت نمی کنید.
لینک های مفید
سلام ما یک گوسفند داشتیم خیلی دوستش داشتیم زبان ما آدم ها را میدونین از کوچکی بزرگش کردیم بعد که مورد من خیلی گریه کردم چون دوسش داشتم زیاد
مرد
آخی بیا بغلم دخترم 😄
محسن ننه تو هم بیاد بغل من