از آنجایی که یکی از مهم ترین اقلام در سبد غذایی خانوارها جهت تامین پروتئین حیوانی مورد نیاز بدن، گوشت قرمز است و گوشت گوسفند یکی از مرغوب ترین انواع گوشت ها در این گروه می باشد، مبحث پرواربندی در پرورش این دام حائز اهمیت فراوانی است. پروار بندی را می توان رساندن دام به وزن مشخص با به کارگیری جیره ای مناسب در کوتاه ترین مدت زمان ممکن تعریف کرد. استفاده از علم روز دنیا نه تنها در پرورش گیاهان بلکه در مورد پروار بندی حیوانات اهلی از جمله گوسفند نیز می تواند بازدهی کار در مدت زمان کوتاهی را با استفاده از اصول و فنون ویژه تا حد زیادی بالا ببرد.
نمونه جیره گوسفند پرواری
در بحث گوسفند پرواری عواملی از جمله موارد زیر می توانند در رسیدن به موفقیت نقش داشته باشند:
– سن دام انتخاب شده
– نژاد دام انتخاب شده (گوشتی بودن نژاد)
– سالم بودن دام به هنگام خرید
– ارزان بودن قیمت دام به هنگام خرید
– رعایت اصول بهداشتی در محل پرورش دام
– تامین علوفه و خوراک ارزان قیمت و در عین حال دارای کیفیت مناسب
– روش صحیح انبار کردن خوراک دام
– و …
عوامل موثر در گوسفند پرواری
جیره همان مقدار مشخصی از خوراک است که در طول روز در دسترس دام قرار می گیرد و می تواند انرژی مورد نیاز دام را تامین و وزن گیری مطلوب آن را میسر سازد.
ویژگی های یک جیره گوسفند پرواری شامل مواردی به شرح زیر است:
– بایستی احتیاجات دام را به طور کامل برآورده نماید.
– منابع جیره باید در دسترس باشند.
– جیره بایستی خوش خوراک باشد.
– از نظر اقتصادی یک جیره مناسب باید مقرون به صرفه نیز باشد.
– جیره گوسفند پرواری باید قابلیت افزایش وزن دام را داشته باشد.
– به راحتی هضم شود.
– همچنین یک جیره مناسب گوسفند پرواری نباید اختلالات متابولیکی همچون بیماری های گوارشی و … را به وجود آورد.
در حالت کلی خوراک مورد استفاده در جیره گوسفند پرواری را می توان به دو دسته خوراک مرتع و غیر مرتع تقسیم کرد:
خوراک مرتع همان علوفه های جنگل ها، دشت ها و مراتع است که در تولید آنها انسان هیچ نقشی نداشته و در حقیقت دام از منابع خدادادی برای تغذیه استفاده می کند.
خوراک غیر مرتع گیاهان علوفه ای، محصولات کشاورزی و باغی، خوراک متراکم کارخانه ای و غیره را شامل می شود که این خوراک بوسیله انسان ها کشت یا تولید و در دسترس دام قرار می گیرند.
خوراک مورد استفاده در جیره گوسفند پرواری شامل چه مواردی است؟
مهم ترین اقلام در جیره گوسفند پرواری شامل علوفه و کنسانتره است که هر یک از این موارد می توانند زیرمجموعه هایی به شرح زیر را شامل شوند:
علوفه شامل:
– یونجه
– شبدر
– کاه
– انواع سیلو از جمله سیلوی ذرت و …
است که در میان آنها یونجه مهم ترین علوفه مصرفی در جیره گوسفند پرواری محسوب می شود.
مهم ترین اقلام در جیره گوسفند پرواری کدامند؟
کنسانتره شامل:
– انواع دانه ها از جمله، جو، گندم و …
– انواع تفاله ها از جمله تفاله نیشکر و چغندر
– انواع کنجاله ها از جمله کنجاله سویا، آفتابگردان، تخم پنبه و …
– انواع مکمل های معدنی از جمله دی کلسیم فسفات، آجر لیسیدنی، نمک و …
– مکمل ویتامینی موسوم به پودر خون
– پودر ماهی
– پودر پر
– و غیره
است که در این بخش نیز جو به عنوان با ارزش ترین کنسانتره در رشد دام مورد جیره پرواری شناخته می شود.
مهم ترین اقلام در جیره گوسفند پرواری کدامند؟
البته در یک نوع دیگر از دسته بندی اقلام مورد مصرف در جیره گوسفند پرواری، این اقلام را به دو گروه خوراک حجیم و خوراک غیر حجیم تقسیم می کنند که مواردی مثل علوفه مرتع، یونجه، حبوبات و غیره که دارای فیبر خام بسیاری هستند اما از نظر تامین انرژی و پروتئین مورد نیاز دام ضعیف عمل می کنند را خوراک حجیم، و مواردی شامل اغلب کنسانتره ها از جمله انواع دانه و کنجاله ها را که برعکس خوراکی حجیم، فیبر پایین اما پروتئین و انرژی بالایی دارند، خوراک غیر حجیم می گویند.
با توجه به آنچه که گفته شد جیره گوسفند پرواری بایستی به گونه ای تنظیم شود که انرژی و مواد مورد نیاز دام از جمله مواد معدنی، ویتامین ها و اسیدهای آمینه آن را تامین کند. در زیر لیستی از احتیاجات بدن یک گوسفند 30 کیلویی در حال رشد را که به مدت 24 ساعت می تواند انرژی و مواد مورد نیاز بدن او برای رشد را فراهم کند به عنوان یک نمونه جیره گوسفند پرواری آورده ایم:
– یونجه: 253 گرم
– ذرت: 300 گرم
– سبوس: 11 گرم
– جو: 300 گرم
– کنجاله سویا: 130 گرم
– بی کربنات سدیم: 23 گرم
– کربنات کلسیم: 6 گرم
– مکمل های ویتامین و مواد معدنی: 20 گرم
– نمک: 4 گرم
این جیره در مجموع شامل 1047 گرم از انواع علوفه و کنسانتره مورد نیاز بدن دام را شامل می شود. تنظیم جیره بندی یک گوسفند با توجه به سن، نژاد، وزن و … آن انجام می شود و کاری کاملا کارشناسی است. برای تنظیم یک نمونه جیره گوسفندی مناسب باید آنالیز شیمیایی مواد با استفاده از جداول و نتایج آزمایشگاهی انجام و در نهایت با به کارگیری برخی نرم افزارهای کامپیوتری صورت گیرد.
نمونه جیره گوسفند پرواری برای یک گوسفند جوان 30 کیلویی
مقالات مرتبط:
دامکالا یک فروشگاه اینترنتی فروش گوسفند زنده به روش آنلاین است. شما در خرید گوسفند زنده از دامکالا هیچ هزینه دیگری بابت حمل گوسفند و ذبح گوسفند پرداخت نمی کنید.
لینک های مفید
